Cover Bài Hát Là Gì? Có Cần Xin Phép Trước Khi Thực Hiện Không?

Bạn yêu âm nhạc và muốn tạo ra những bản cover bài hát theo phong cách riêng? Bài viết này sẽ giải thích rõ cover bài hát là gì và quan trọng hơn, liệu có cần xin phép trước khi thực hiện hay không. BH Media sẽ đi sâu vào các quy định pháp luật về bản quyền âm nhạc tại Việt Nam, giúp bạn hiểu rõ khi nào cần xin phép và những hậu quả pháp lý nếu vi phạm, để bạn có thể tự tin sáng tạo mà vẫn tuân thủ luật pháp.

Cover là gì?

“Cover” là một từ tiếng Anh đa nghĩa, có thể đóng vai trò danh từ hoặc động từ, mỗi loại từ mang những nét nghĩa khác nhau tùy vào ngữ cảnh sử dụng.

Cover là danh từ

Khi là danh từ, “cover” thường mang nghĩa là vỏ bọc hoặc lớp che bên ngoài. Nghĩa này được sử dụng trong nhiều tình huống:

• Nghĩa đen: Chỉ lớp bên ngoài như vỏ hộp sữa, bao sách, áo gối, nắp xoong nồi, hoặc thậm chí là bụi cây, chỗ ẩn nấp.
• Nghĩa bóng: Dùng để nói về sự che đậy tính cách thật của một người – vẻ bề ngoài không phản ánh bản chất bên trong. Ví dụ: “Don’t judge a book by its cover.”
• Trong ngữ cảnh quân sự, “cover” có thể được hiểu là sự yểm trợ, hỗ trợ trong chiến đấu.

Cover là động từ

Ở dạng động từ, “cover” mang nghĩa là che chắn, bao phủ, hoặc trùm lên:

• Dùng để mô tả việc phủ lên một vật thể hay không gian nào đó, ví dụ: mây bao phủ bầu trời.
• Có thể hiểu là mặc đồ để che cơ thể, khác với “wear” – từ mang nghĩa thời trang nhiều hơn. “Cover” nhấn mạnh sự che đậy hoặc giữ ấm.
• Ngoài ra, “cover” còn mang các nghĩa bóng như:
  • Bù đắp (ví dụ: bù tiền, bù tình cảm),
  • Chiếm lĩnh, kiểm soát (ví dụ: một khu vực hay nhóm người),
  • Xa cách hoặc lạnh nhạt với ai đó.

Các lĩnh vực sử dụng phổ biến

Tùy vào ngữ cảnh, “cover” được dùng phổ biến trong nhiều lĩnh vực. Tại Việt Nam, từ này xuất hiện nhiều nhất trong 4 lĩnh vực sau:

• Âm nhạc: “Cover” được dùng nguyên gốc để chỉ việc trình diễn lại một ca khúc đã phát hành trước đó. Đây là cách dùng phổ biến nhất hiện nay.
• Thiết kế: “Cover” là ảnh bìa (ví dụ: ảnh bìa sách, album, video…).
• Báo chí/Truyền thông: Dùng để nói về việc tác nghiệp, theo dõi và đưa tin về một sự kiện hoặc chủ đề cụ thể.
• Game: “Cover” mang nghĩa là yểm trợ hoặc bảo vệ đồng đội trong quá trình chơi.

Ngoài ra người dùng có thể tham khảo thêm một số nội dung liên quan khác như:

• What Is a Song Cover? Do You Need Permission Before Creating One?
• Hướng Dẫn Đăng Ký Quyền Tác Giả Mới Nhất 2025
• Hiểu Rõ Quyền Tác Giả Âm Nhạc: Khái Niệm, Phạm Vi và Quyền Lợi

Cover bài hát là gì?

Trào lưu cover hiện nay

Trào lưu cover bắt đầu nở rộ trên các nền tảng mạng xã hội, đặc biệt là YouTube, từ khoảng năm 2014 trở đi – thời điểm K-POP bùng nổ trên toàn cầu. Sức ảnh hưởng mạnh mẽ của các nhóm nhạc Hàn Quốc không chỉ lan tỏa qua âm nhạc mà còn thông qua vũ đạo và phong cách trình diễn. Từ đó, nhiều bạn trẻ ở Việt Nam và khắp thế giới đã bắt đầu quay lại các video tái hiện những màn trình diễn yêu thích – mở đầu cho sự hình thành của các loại hình Dance Cover và Hát Cover.

Các hình thức cover

Dance Cover 

Dance Cover là hình thức tái hiện lại toàn bộ hoặc một phần vũ đạo gốc trong các MV ca nhạc. Ban đầu, đây chỉ là những đoạn video ngẫu hứng của cá nhân hoặc nhóm bạn ghi hình trong phòng tập. Tuy nhiên, theo thời gian, Dance Cover đã được đầu tư bài bản hơn với trang phục đồng bộ, bối cảnh đa dạng, kịch bản quay chỉn chu, tạo nên những màn trình diễn có tính nghệ thuật cao.

Dù sử dụng nhạc và động tác gốc, nhưng mỗi nhóm nhảy lại mang đến một phong cách riêng, thể hiện sự sáng tạo thông qua biểu cảm, đội hình, kỹ thuật và thần thái. Dance Cover hiện nay không chỉ là thú vui cá nhân mà còn phát triển thành các cuộc thi chuyên nghiệp trong và ngoài nước, giúp các dancer trẻ khẳng định tài năng và cá tính.

Hát Cover 

Trái với Dance Cover, Hát Cover tập trung vào việc thể hiện lại một ca khúc đã có sẵn, bằng giọng hát và phong cách riêng của người thể hiện. Xuất phát điểm từ những video đơn giản, người hát chỉ cần một chiếc camera và bản beat là đã có thể thể hiện niềm đam mê âm nhạc. Tuy nhiên, Hát Cover đã nhanh chóng phát triển đa dạng hơn với nhiều phong cách:

• Cover truyền thống: Hát lại ca khúc gốc trên nền nhạc beat có sẵn.
• Acoustic Cover: Biểu diễn trên nền guitar, piano hoặc nhạc cụ mộc – mang đến sự gần gũi và chân thật hơn.
• MV Cover: Đầu tư sản xuất video bài bản với bối cảnh, diễn viên, hòa âm phối khí và dựng MV như một sản phẩm nghệ thuật hoàn chỉnh.

Ngày nay, nhiều giọng ca trẻ nổi tiếng từ các bản cover, bởi khả năng truyền tải cảm xúc và cá tính âm nhạc rõ ràng. Việc hát cover không còn đơn thuần là “bắt chước” mà trở thành một hình thức biểu diễn sáng tạo, giúp người nghệ sĩ trẻ đến gần hơn với công chúng.

Dù xuất phát từ trào lưu mạng, cover đã vượt khỏi giới hạn của một xu hướng nhất thời để trở thành một phần không thể thiếu trong hệ sinh thái sáng tạo nội dung. Từ phòng tập, lớp học, đường phố đến sân khấu chuyên nghiệp, từ thiết bị thu đơn giản đến các MV dựng công phu, trào lưu cover đang không ngừng lan tỏa, mang theo đam mê, năng lượng và cá tính của thế hệ trẻ.

Cover bài hát thế nào cho đúng luật

Theo quy định tại Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ 2005, được sửa đổi, bổ sung năm 2009, tác phẩm âm nhạc là một trong những loại hình được bảo hộ quyền tác giả. Cụ thể, các tác phẩm được bảo hộ bao gồm:

• Tác phẩm văn học, sách giáo khoa, giáo trình;
• Bài giảng, bài phát biểu;
• Tác phẩm báo chí;
• Tác phẩm âm nhạc;
• Tác phẩm sân khấu, điện ảnh, mỹ thuật, kiến trúc, nhiếp ảnh,…;
• Các chương trình máy tính, sưu tập dữ liệu, và tác phẩm văn hóa dân gian,…

Tác phẩm phái sinh – như bản dịch, bản cải biên, bản chuyển thể – cũng được bảo hộ nếu không xâm phạm quyền của tác phẩm gốc. Tuy nhiên, một điều kiện quan trọng là các tác phẩm được bảo hộ phải do tác giả trực tiếp sáng tạo bằng lao động trí tuệ của mình, không sao chép từ tác phẩm của người khác.

Vậy, cover bài hát có vi phạm pháp luật không?

Căn cứ tại khoản 1 Điều 25 Luật Sở hữu trí tuệ 2005, sửa đổi năm 2009, có liệt kê các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố mà không cần xin phép, không phải trả thù lao. Một số trường hợp tiêu biểu bao gồm:

• Tự sao chép để nghiên cứu khoa học hoặc giảng dạy cá nhân;
• Trích dẫn hợp lý để bình luận, minh họa hoặc đưa tin;
• Biểu diễn trong sinh hoạt văn hóa không thu tiền;
• Ghi âm, ghi hình phục vụ giảng dạy;
• Chuyển tác phẩm sang ngôn ngữ dành cho người khiếm thị, v.v.

Như vậy, nếu việc cover bài hát chỉ nhằm mục đích cá nhân, nghiên cứu, học tập, không mang yếu tố thương mại và không làm sai lệch tinh thần tác phẩm gốc, thì đó không phải là hành vi vi phạm quyền tác giả.

Tuy nhiên, trong trường hợp cover để đăng tải công khai trên các nền tảng mạng xã hội (ví dụ: YouTube, TikTok…) và đặc biệt là có yếu tố kiếm tiền từ quảng cáo, tài trợ hoặc mục đích thương mại, thì người thực hiện cần xin phép chủ sở hữu quyền tác giả hoặc phân phối qua các đơn vị có thẩm quyền như BH Media để đảm bảo đúng quy định pháp luật và tránh tranh chấp về sau.

Cover bài hát có phải xin phép không?

Câu chuyện hát lại (cover) các ca khúc nổi tiếng không còn mới, nhưng vấn đề về quyền tác giả trong hoạt động cover vẫn luôn là đề tài được quan tâm. Đặc biệt, trong thời đại mạng xã hội bùng nổ, hoạt động cover trở nên phổ biến hơn bao giờ hết.

Cover góp phần làm phong phú đời sống âm nhạc, giúp những ca khúc nổi tiếng tiếp cận được nhiều khán giả hơn và kéo dài vòng đời của ca khúc. Nhiều nghệ sĩ như Đàm Vĩnh Hưng, Cao Thái Sơn, Bảo Anh… từng tổ chức các cuộc thi cover dành cho người hâm mộ nhằm lan tỏa sản phẩm mới.

Nhiều bản cover thậm chí còn gây chú ý hơn cả bản gốc. Thùy Chi trong Ca sĩ mặt nạ thể hiện lại ca khúc Việt Nam trong tôi là đã khiến người nghe xúc động bởi bản phối mới cùng quãng giọng đầy cảm xúc. Tương tự, Hoàng Dũng và Orange cover bài Dành cho em đạt hơn 5 triệu lượt xem trên YouTube. Trung Quân cũng được đánh giá cao khi thể hiện lại Cô đơn trên sofa.

Nhạc sĩ Đông Thiên Đức – tác giả Ai chung tình được mãi và Ngày mai người ta lấy chồng – thừa nhận: “Càng nhiều người cover, hiệu ứng lan tỏa của ca khúc càng mạnh. Đây là mối quan hệ cộng sinh giữa người sáng tác và người cover”.

Dù có giá trị lan tỏa, về mặt pháp lý, hành vi cover bài hát vẫn phải được sự cho phép của tác giả hoặc chủ sở hữu quyền. Nếu ca khúc đang thuộc độc quyền của một ca sĩ, người cover cần xin phép ca sĩ. Nếu ca khúc chưa được bán độc quyền, thì phải xin phép tác giả.

Ngoài ra, người cover không được phép:

• Tự ý phát hành bản ghi;
• Kinh doanh bản cover dưới dạng nhạc số;
• Sử dụng beat gốc không có thỏa thuận.

Để dễ quản lý, nhiều tác giả chỉ cho phép sử dụng beat gốc hoặc cho phép cover một phần bài hát.

Theo Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022, cover bài hát được xem là tác phẩm phái sinh hoặc biểu diễn công khai, do đó bắt buộc phải xin phép và trả nhuận bút/thù lao cho chủ sở hữu quyền tác giả.

Luật sư Trần Trọng Hiếu (Đoàn Luật sư TP.HCM) nhấn mạnh: “Nếu không xin phép, người cover có thể bị xử phạt hành chính từ 5 đến 10 triệu đồng và bị buộc gỡ bỏ bản sao tác phẩm vi phạm dưới mọi hình thức trên môi trường Internet.”

Tóm lại, việc cover ca khúc – dù phổ biến và mang lại nhiều giá trị – vẫn cần tuân thủ đúng quy định pháp luật về bản quyền. Người thực hiện cover nên chủ động xin phép, tránh rơi vào các rắc rối pháp lý, đồng thời thể hiện sự tôn trọng đối với người sáng tác và bản gốc.

Cover bài hát không xin phép có vi phạm bản quyền không?

Tác phẩm âm nhạc là một trong những loại hình được pháp luật bảo hộ quyền tác giả, theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 20 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (đã được sửa đổi, bổ sung các năm 2009, 2019, 2022) và Điều 15 Nghị định 17/2023/NĐ-CP.

Theo các quy định này, việc cover một bài hát của người khác mà không có sự cho phép được xem là hành vi xâm phạm quyền tác giả, cụ thể là quyền biểu diễn tác phẩm trước công chúng – một quyền tài sản thuộc quyền tác giả.

Ngoài ra, trong trường hợp bản cover có sự chỉnh sửa, bổ sung, thay đổi về ca từ, giai điệu hoặc bản phối, hành vi này còn có thể bị xem là vi phạm quyền làm tác phẩm phái sinh nếu không được sự đồng ý của chủ sở hữu quyền tác giả đối với bản gốc.

Cover bài hát không xin phép bị xử lý thế nào?

Theo quy định tại Điều 12 Nghị định 131/2013/NĐ-CP, hành vi cover nhạc mà không được sự cho phép của chủ sở hữu quyền tác giả có thể bị xử phạt như sau:

• Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi làm tác phẩm phái sinh (bao gồm việc cover) mà không được sự đồng ý của chủ sở hữu quyền tác giả.
• Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc gỡ bỏ bản sao vi phạm dưới hình thức điện tử, trên Internet và các phương tiện kỹ thuật số.

Như vậy, việc cover bài hát của người khác mà không xin phép được xem là hành vi vi phạm bản quyền và có thể bị xử phạt hành chính kèm theo yêu cầu gỡ bỏ nội dung vi phạm.

Một số câu hỏi liên quan đến cover bài hát

1. Ai là người sở hữu bản quyền một bài hát?

Căn cứ theo Điều 37, 38 và 39 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được sửa đổi, bổ sung các năm 2009, 2019, 2022), quyền sở hữu bản quyền bài hát có thể thuộc về:

• Chính tác giả: Khi người sáng tác bài hát sử dụng công sức, thời gian và chi phí cá nhân để tạo nên tác phẩm.
• Đồng tác giả: Trường hợp có nhiều người cùng sáng tác bài hát.
• Tổ chức, cá nhân giao nhiệm vụ hoặc ký hợp đồng sáng tác: Nếu bài hát được sáng tác theo phân công của tổ chức hoặc theo hợp đồng với tổ chức, cá nhân khác, thì quyền sở hữu có thể thuộc về bên giao nhiệm vụ hoặc bên thuê sáng tác.

2. Cover một bài hát có cần xin phép và trả tiền không?

Có. Theo khoản 3 Điều 20 Luật Sở hữu trí tuệ, người muốn cover bài hát cần:

• Xin phép chủ sở hữu quyền tác giả
• Trả tiền nhuận bút, thù lao hoặc các quyền lợi vật chất khác theo thỏa thuận

Điều này áp dụng trong hầu hết các trường hợp cover bài hát và đăng tải công khai (trên YouTube, Facebook, TikTok…).

3. Những trường hợp cover có thể bị kiện?

Theo Điều 28 Luật Sở hữu trí tuệ, một người có thể bị kiện vì cover bài hát nếu rơi vào các trường hợp sau:

• Phân phối tác phẩm có đồng tác giả mà không có sự đồng ý của các đồng tác giả còn lại
• Tự ý sửa, cắt xén hoặc xuyên tạc bài hát gây ảnh hưởng đến danh dự, uy tín của tác giả
• Sao chép hoặc làm tác phẩm phái sinh từ bài hát gốc mà không có sự cho phép
• Sử dụng tác phẩm mà không xin phép và không trả nhuận bút, thù lao như quy định

4. Xử phạt nếu cover bài hát mà không xin phép

Theo Điều 12 Nghị định 131/2013/NĐ-CP, hành vi cover bài hát mà chưa có sự đồng ý của chủ sở hữu quyền tác giả có thể bị:

• Phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng
• Buộc gỡ bỏ bản vi phạm trên Internet, nền tảng kỹ thuật số

Cover bài hát là một cách tuyệt vời để thể hiện tài năng và cá tính âm nhạc riêng. Tuy nhiên, để cover bài hát trên YouTube mà không vi phạm pháp luật, bạn cần hiểu rõ cover bài hát là gì, cũng như cách cover bài hát không dính bản quyền. Việc sử dụng ca khúc của người khác mà không được cấp phép vẫn có thể vi phạm bản quyền, dù chỉ là bản cover. Nếu bạn là nghệ sĩ, YouTuber hoặc đơn vị sản xuất nội dung muốn cover hợp pháp và an toàn, hãy cân nhắc hợp tác với các đơn vị chuyên nghiệp như BHMedia – đơn vị hỗ trợ bản quyền, cấp phép nội dung và phân phối âm nhạc uy tín tại Việt Nam.